zaterdag 21 september 2013

Uke's boodschap

'Aikido is moeilijk' zei Yamashima sensei woensdag op de stage.

Hij heeft gelijk. Laat me een persoonlijk voorbeeld nemen. Bij het beoefenen van Aikido zijn we afwisselend uke (aanvaller) en tori (verdediger). Uke valt aan, waarop tori zijn techniek uitvoert.
Het doel is samen iets te leren. Zo kan uke bijvoorbeeld leren omgaan met een bepaald soort aanval, en tori op zijn beurt leren omgaan met klemmen, technieken en vallen.

Maar er is meer te leren: nuttige communicatie. Wanneer je als uke een techniek ondergaat bevind je je eigenlijk ook in de rol van adviseur of zelfs leraar. 
Een leraar die alles wat zijn student doet goedkeurt is geen nuttige leraar. Hetzelfde gebeurt er wanneer uke volledig zonder weerstand meegaat. Het absurdste voorbeeld zijnde de uke die valt nog voor de techniek gezet is. Dat gebeurt! Wanneer ik niet oplet doe ik het zelf!

De weerstand die uke biedt, is zijn communicatie naar tori toe. Door op een bepaald punt te blokkeren, of de techniek over te nemen, zeg je eigenlijk dat er daar een werkpunt is.
Zo zat ik donderdag in een sankyo-klem die halverwege de spanning even los liet. Ik kon daardoor ontsnappen en zelfs een klem terugzetten. Door dit telkens weer op het zelfde punt te doen, werd het voor tori (hoop ik) duidelijk waar er een werkpunt is.

Dit is één van de redenen dat ik uke-werk moeilijk vind. (Maar moeilijk betekent uitdaging!) Je moet je telkens opnieuw aanpassen aan tori. En niet alleen aan tori als persoon met een bepaald niveau, maar ook aan tori op dit moment. Want zoals iedereen heeft hij (of zij) goede en minder goede dagen. Het is telkens opnieuw een zoektocht naar de juiste weerstand.
Wat is de juiste weerstand? De juiste weerstand is die waar tori optimaal uit leert en waar uke zich minimaal bezeert. Volgens mij toch…

Sowieso lijkt het me belangrijk er op te letten wat je nu eigenlijk communiceert wanneer je weerstand biedt. Als je bij iedereen dezelfde weerstand geeft, dan communiceer je eigenlijk dat je niet echt rekening houdt met tori - je doet gewoon je ding, los van anderen, op automatische piloot bijna.

Wanneer je te veel weerstand geeft, bijvoorbeeld bij iemand die een lager niveau heeft of nog bezig is een bepaalde techniek onder de knie te krijgen, ja, wat communiceer je dan? Je ontmoedigt tori, of blaast je eigen vaardigheid op.
Je lijkt wel te zeggen: 'ik ben toch beter dan jou, jij kan niets tegen mijn aanval doen'. En waar is zo'n communicatie eigenlijk nuttig voor? Het is bijna alsof een leraar zijn studenten zou uitlachen omdat ze zo onwetend zijn.

Dat is één van mijn werkpunten denk ik: goed opletten wat ik communiceer, en gepast communiceren als uke.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten